“Kömüre Giden Demiryolu”
yeniden hayat buldu…
Yıl 1925. Takvim yaprakları 13 Aralık’ı gösteriyor. Savaşın her anlamda sarsıcı etkilerini atlatmaya çalışan Türkiye Cumhuriyeti, ekonomik bağımsızlık ve doğal kaynakların ülkenin farklı alanlarına ulaşabilmesi için o gün önemli bir adım atıyor, “Kömüre Giden Demiryolu” adıyla Ankara - Ereğli Demiryolu Hattı Kanunu Türkiye Büyük Millet Meclisi’nden geçiyor.
Genç Türkiye Cumhuriyeti’nin ayağa kalkmak ve ileriye doğru sıçramak için kurmak istediği bu önemli demiryolu hattı, kömür şehri Zonguldak’tan, başkent Ankara yakınlarındaki Irmak istasyonuna kadar uzanacaktı. Demiryolu inşaatı 7 Şubat 1927’de başladı ve Irmak Çankırı arasındaki 102 kilometrelik demiryolu 23 Nisan 1931’de işletmeye açıldı. Irmak - Filyos arasında 27 istasyon, 1368 menfez ve köprü ile toplam 8 bin 800 kilometre uzunluğa sahip 37 tünelden oluşan ve toplam 391 kilometre uzunluktaki demiryolu 14 Kasım 1935’te Filyos’ta yapılan törenle hizmete açıldı.
“Bir karış fazla şimendifer!” Cumhuriyet’in 1923 ile 1938 arasındaki parolası buydu. Ancak bu tarihten sonra yeni demiryolu hatları inşa etme ve yenilemeye yönelik ilgi yıllar içinde azaldı. Aradan yaklaşık 70 yıl geçti. Yıpranan ve yorgun düşen bu hattın yenilenmesi için 2013’te önemli bir adım atıldı.
Hat, Ulaştırma Operasyonel Programı kapsamında, Avrupa Birliği’nin mali desteğiyle, Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma, Haberleşme ve Denizcilik Bakanlığı tarafından yenilenmeye başladı ve 2016’da yeniden hayat buldu.
Demir raylarda ‘ilklerin’ yolculuğu
Avrupa Birliği’nin tek kalemde verdiği en yüksek finansman ile yenilenen bu hattın inşaat çalışmaları sırasında pek çok ilke de imza atıldı:
Hat boyunca yani 415 kilometre boyunca özel raylar döşendi, tüm makaslar yenileriyle değiştirildi. Ve bu yenileme çalışmaları sürerken, tren seferleri hiç kesilmedi. Yük taşımacılığı kesintisiz biçimde sürdürüldü.
Yenileme çalışmaları öncesinde kapsamlı bir çevre etki değerlendirme çalışması gerçekleştirilerek, ekosistem dikkate alındı. Tren hattı boyunca bölgede bulunan endemik bitkiler ve bölgenin diğer çevresel özelliklerinin haritası çıkarıldı.
Zaman zaman kazaların meydana geldiği güzergah üzerinde yer alan kentlerin içindeki geçişler daha da güvenli hale getirildi.
İnşaatında 19 bin kişinin çalıştığı bu hatta, saatte 120 kilometre hıza uygun sinyalizasyon ve telekomünikasyon sistemi tasarlanarak kuruldu. Karabük’e bir kumanda merkezi yapıldı. Ayrıca 9 tünel girişi de yenilendi.
Yenileme çalışmaları sırasında yolcular elbette unutulmadı. Hat üzerinde yer alan 33 istasyonun yolcu peronları ve 25 adet durak, engellilerin erişimine uygun olarak yeniden inşa edildi. Ayrıca tüm peronlarda gerçek zamanlı, elektronik yolcu bilgilendirme ve anons sistemi kullanılmaya başlandı.
Hattın standartları ve güvenliği yükselirken, seyahat süresi de kısaldı. Trenlerdeki yolcu vagonları değiştirilerek, konfor da artırıldı.
PROJE KÜNYESİ
Projenin Adı: Irmak-Karabük-Zonguldak Demiryolu Hattının Rehabilitasyonu ve Sinyalizasyonu (Rehabilitation & Signalization of Irmak-Karabük-Zonguldak Railway Line)
Faydalanıcı Kurum: TCDD
YAPIM SÖZLEŞMESİ
Yüklenici Firma: Yapı Merkezi İnşaat Sanayi A.Ş., MÖN İnşaat ve Ticaret Ltd. Şti. Ortak Girişimi
Sözleşme Tarihi: 14.12.2011
İş Başlama Tarihi: 25.01.2012
Sözleşmeye göre Geçici Kabul Tarihi: Kısım 1: 15.12.2015 – Kısım 2: 29.11.2016
MÜŞAVİRLİK SÖZLEŞMESİ
Yüklenici Firma: Tecnica y Proyectos, S.A. (TYPSA), Safege
Sözleşme Tarihi: 04.01.2012
İş Başlama Tarihi: 10.01.2012
Sözleşmeye göre İşin Bitiş Tarihi: 15.11.2017
Bitiş Tarihi: 2016
AB Mali Katkısı: 188 Milyon Euro (%85)
Toplam Proje Tutarı: 228 Milyon Euro
HAT KÜNYESİ
Hattın Operasyonel Amacı: Toplu Yolcu ve Yük Taşımacılığı
Hat Uzunluğu: 415 Kilometre
Hat Karakteristiği: Tek Hat
İstasyon Sayısı: 31 (+ 25 adet durak)
Operasyonel Tren Hızı: Maksimum 120 Kilometre / Saat
Demiryolu sadece demiryolu değildir!
Cumhuriyet’in ilk yıllarında demiryolu sadece bir ulaşım modeli değildi. Geçtiği kentlerde ekonomiyi canlandırıyor, yereldeki üretimin farklı coğrafyalara ulaşmasına yardımcı oluyordu.
Demiryolu beraberinde fabrikalar getirdi. Geçtiği illerin ilçelerin eğitim, sağlık, kültür, spor velhasıl tüm sosyal yaşamına da etki etti. Arkasında köklü bir demiryolu kültürü ve demiryolcular bıraktı.
Cumhuriyet’in ilk yıllarında demiryolu sadece bir ulaşım modeli değildi. Geçtiği kentlerde ekonomiyi canlandırıyor, yereldeki üretimin farklı coğrafyalara ulaşmasına yardımcı oluyordu.
Demiryolu beraberinde fabrikalar getirdi. Geçtiği illerin ilçelerin eğitim, sağlık, kültür, spor velhasıl tüm sosyal yaşamına da etki etti. Arkasında köklü bir demiryolu kültürü ve demiryolcular bıraktı.